برج آزادی، نمادی از تاریخ و هنر ایرانی

برج آزادی به مناسبت یادبود جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ساخته شد که به نام برج شهیاد آریامهر معروف بود و پس از انقلاب اسلامی به برج آزادی تغییر نام یافت. معماری شگفت‌انگیز این اثر باعث شده است که یکی از مهمترین جاذبه های دیدنی تهران  به شمار آید. برج آزادی در سال ۱۳۵۳ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.

جالب است بدانید که در فاصله سال‌های ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۷ تصویر برج روی اسکناس‌های ۲۰۰ ریالی ایران چاپ می‌شد. جهت معرفی بخشهای مختلف برج آزادی با آسمان هفتم همراه باشید .

 برج آزادی تلفیقی از معماری هخامنشی، ساسانی و اسلامی است؛ به‌طوری که قوس بیضی‌شکل برج نمادی از طاق کسری است و کاشی‌کاری فیروزه‌ای‌ از دوره صفوی و شیارهای بالای برج از بادگیرهای یزد اقتباس شده‌اند که در کنار نمادهای معماری مدرن و ساختار بتنی، جذابیتی دوچندان به برج آزادی بخشیده‌اند.

کار ساخت برج آزادی در ۱۱ آبان ۱۳۴۸ آغاز شد که ۲۸ ماه طول کشید تا اینکه در ۲۴ مهرماه ۱۳۵۰ با حضور ۳۰۰۰ مهمان داخلی و خارجی افتتاح شد. در روز افتتاحیه، برای نخستین بار از منشور کوروش رونمایی شد تا این منشور ۲۵۰۰ ساله پیوندی میان تاریخ باستان ایران و وضعیت رو به توسعه آن زمان کشور باشد. این برج که از تلفیق طاق‌های معماری قبل و بعد از اسلام بود، با گذر زمان به نماد شهر تبدیل شد.

پس از افتتاح برج آزادی، مسئولیت نگهداری آن به وزارت فرهنگ و هنر واگذار شد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز همین روند ادامه یافت و به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید. در حال حاضر، مسئولیت اداره برج را بنیاد رودکی بر عهده دارد.
 

برج میلاد تهران

دولت وقت در سال ۱۳۵۳ تصمیم گرفت موزه‌ای زیر فضای میدان و برج آزادی در عمق ۱۵ متری بسازد و از همین رو طراحی آن به حسین امانت سپرده شد که نتیجه آن موزه‌ای پیشرفته مجهز به بخش‌های سمعی و بصری بود. از آنجا که در جریان تظاهرات‌ها و مبارزات انقلاب ایران، مردم برای تجمع‌های مختلف از این میدان استفاده می‌کردند، نام آن پس از پیروزی انقلاب به میدان و برج آزادی تغییر کرد.

میدان آزادی با مساحت ۵۰ هزار متر مربع، زمینی به‌شکل بیضی دارد. برج آزادی ۶۳ متر طول و ۴۵ متر ارتفاع از سطح زمین دارد و از چهار طبقه تشکیل شده که دارای دو راه پله با ۲۸۶ پلکان و دو آسانسور است. در ساخت این اثر از ۲۵ هزار قطعه سنگ مرمر جوشقان اصفهان و ۹۰۰ تن آهن استفاده شده است. درهای اصلی برج آزادی از سنگ گرانیت همدان ساخته شده و سنگ‌های طبقه همکف و همچنین طبقات برج نیز از معدن مروارید کردستان استخراج شده‌اند.

  بخش‌های مختلف برج آزادی

• زیرزمین :  با توجه به تعداد زیاد سالن‌ها و موزه‌های طبقه زیرین برج می‌توان به این نتیجه رسید که کلیه فضاهای موجود طوری طراحی شده‌اند که بیشتر جنبه نمایشگاهی داشته باشند. سالن ایران‌شناسی-سالن سینمای سیمولیشن-گذرگاه پیشینیان-تالار کهن تالار آینه-نگارخانه اقوام-راهروی فناوری و سالن دانستنی‌ها-نگارخانه بوستان و تالار فرهنگ برج آزادی-سالن نمایش یا سالن مولتی ویژن-سالن تشریفات و کتابخانه در زیرزمین برج قرار دارد .
• طبقه‌ی اول برج آزادی و نقش شمسه:این طبقه روی دیگری از طاق‌های پر طاووس را نشان می‎دهد که از لحاظ معماری جذابیت دارد. نورگیرهای کوچک و طرح شمسه در سقف که در جاهای مختلفی از برج دیده می‌شود، هنر ایرانی را به خوبی نشان می‌دهد.
• طبقه‌ی دوم برج آزادی و ردپای خانه‌های ایرانی: یکی از زیباترین عناصر معماری ایرانی در ویژگی درون‌گرایی دیده می‌شود که بهترین نمونه‌های آن را در خانه‌های ایرانی می‌توان در نظر گرفت. راهروهایی باریک که از مانع ورود ناگهانی افراد به حیاط می‌شد و در واقع از حریم خصوصی دفاع می‌کرد.
• طبقه سوم برج آزادی و گنبد فیروزه‌ای: خیلی از بازدیدکنندگان با رسیدن به این طبقه و چشم‌انداز آن حیرت زده می‌شوند و این به خاطر گنبد فیروزه‌ای‌ست که در میان دیواره‌های برج آزادی پنهان شده. گنبد رک را بیشتر در سقف امامزاده‌ها و مقبره‌ها می‌بینیم.
• پشت بام برج آزادی و چشم انداز پایتخت: اگر خوش شانس باشید که در زمان بازدید از برج آزادی به پشت بام هم بروید، می‌توانید تهران را با منظره‌ی متفاوتی ببیند. همینطور چمن کاری و پلان زیبای آن که شبیه به سقف مسجد شیخ لطف الله به نظر می‌رسد. در وسط پشت بام، گنبد رک از میان یک فرم هشت ضلعی دیده می‌شود هر چند از بیرون کاملا پنهان شده.

کاخ گلستان تهران

راههای دسترسی به برج آزادی

اتوبوس: تقریبا از تمام نقاط شهر تهران و شهرهای حومه (مثل کرج، رباط کریم و اسلامشهر) به میدان و ترمینال آزادی تاکسی و اتوبوس تردد می‌کند. همچنین از ترمینال آزادی، اتوبوس‌های بین شهری به شهرهای شمالی و غربی کشور می‌روند. بی‌آرتی‌های پایانه آزادی هم به‌سمت تهرانپارس، ترمینال خاوران و دانشگاه علوم و تحقیقات حرکت می‌کنند که دسترسی به میدان آزادی را تسهیل کرده‌اند.

مترو: اگر قصد رفتن به ترمینال آزادی با مترو را دارید می‌توانید با استفاده از خط چهار مترو (خط ارم سبز-شهیدکلاهدوز) در ایستگاه میدان آزادی پیاده شوید.

ماشین شخصی: بسته به اینکه در کدام منطقه از تهران هستید، می‌توانید از طریق بزرگراه آیت الله سعیدی (ضلع جنوبی)، بزرگراه محمدعلی جناح (ضلع شمالی)، بزرگراه لشگری (جاده مخصوص) و خیابان آزادی (ضلع شرقی) خود را به برج آزادی برسانید.

آدرس: تهران، میدان آزادی، برج آزادی